Od kiedy można pić kawę? Czy 12,13,14,15 latek może pić kawę?

W powszechnej opinii panuje przeświadczenie, że kawa to napój dorosłych. Będąc dzieckiem wielu z nas czekało na czas, gdy w końcu będzie można swobodnie rozsiąść się w fotelu na spotkaniach rodzinnych z kubkiem aromatycznej kawy w ręku. Możliwość picia tego naparu, była wtedy synonimem dojrzałości, a sama czynność nabierała wymiaru inicjacji, wtajemniczenia w grono wybranych. Pomimo tego, że w wielu przypadkach pierwszy łyk kawy wiąże się z wielkim rozczarowaniem względem smaku, to pobudzająca siła napoju sprawia, że towarzyszy nam ona przez dalsze lata życia. Nieformalny zakaz spożywania kawy przez dzieci jest wynikiem obecności w niej kofeiny, czy jest ona dla nieletnich szkodliwa? Czy obrazki z krajów latynoskich, przedstawiające dzieci pochłaniające dziennie więcej kawy, niż niejeden dorosły polak, są świadectwem beztroski ich rodziców?

Autorem tekstu jest Adam Laska, właściciel marki Kafar (kafar.info), który prowadzi szkolenia związane z przygotowywaniem kawy.

Produkty zawierające kofeinę

Kofeina jest jedną z nielicznych substancji psychoaktywnych, których spożycie jest akceptowane społecznie. Silnie oddziałuje na ośrodkowy układ nerwowy, wpływając na reakcje fizyczne i behawioralne. Statystyki jednoznacznie pokazują wzrost przyjmowania kofeiny przez dzieci o ok 70% w ciągu ostatnich 30 lat. A głównymi jej źródłami w grupie wiekowej do 15 lat, są napoje gazowane, słodycze, herbata oraz kawa. Bardzo łatwo dojść do wniosku, że skoro pozwalamy, aby dzieci miały swobodny dostęp do kofeiny pod innymi postaciami, obecność kawy w ich diecie nie powinna być oceniana krytycznie. Czy to już koniec naszych rozważań? Zdecydowanie, nie. Przyjrzyjmy się jak kawa wpływa na organizm dziecka.

Akcesoria do herbaty

Czajnik do herbaty Yoshino z bambusową rączką 540ml

102.09 zł

Do koszyka

Kawa

Kawa ziarnista Cafe Cult Fazenda Lagoa Brazylia 250g

36.90 zł

Do koszyka

Akcesoria do herbaty

French Press do herbaty i kawy 600ml

41.82 zł

Do koszyka

Oczekujemy na dostawę

Kawa

Kawa Kafar Kenia Malkia 250g

63.96 zł

Powiadom o dostępności

Oczekujemy na dostawę

Kawa

Kawa Kafar Kolumbia Tolima Bezkofeinowa 250g

55.35 zł

Powiadom o dostępności

Akcesoria do herbaty

Czajnik do herbaty turkusowy otwierany Sara 600ml

99.63 zł

Do koszyka

Akcesoria do herbaty

Czajnik do herbaty dark green glaze otwierany Sara 600ml

99.63 zł

Do koszyka

Kawa

Kawa Cafe Cult Premium czekolada z cynamonem 250g w ziarnach

40.59 zł

Do koszyka

Kawa

Kawa Cafe Cult Premium orzeszki laskowe 250g w ziarnach

40.59 zł

Do koszyka

Akcesoria do herbaty

Czajnik do herbaty light green glaze otwierany Sara 600ml

99.63 zł

Do koszyka

Działanie kofeiny

Badania wskazują na to, że tolerancja i skłonności do uzależnienia od kofeiny są cechami dziedziczonymi. Każdy z nas odczuje jej wpływ w inny sposób, dlatego wyniki badań często przeczą sobie, a znalezienie klarownych odpowiedzi jest trudne. Spożywanie kofeiny niesie za sobą wiele pozytywnych skutków. Poprawia ona wydajność uczenia i szybkość rozwiązywania zadań pamięciowych. Wpływa także na poprawę wytrzymałości fizycznej i sprzyja osiąganiu lepszych wyników sportowych. Sama kawa zmniejsza również ryzyko wystąpienia cukrzycy typu 2 czy alzheimera (choć myśląc o dzieciach raczej nie wybiega się myślami aż tak daleko ). Trzeba jasno stwierdzić, produkcja kofeiny w roślinach, ma za zadanie zwalczać insekty, przy zachowaniu odpowiednich proporcji, jest toksyczna również dla człowieka. Mniejsza masa ciała dzieci oraz brak doświadczenia w spożywaniu kofeiny, przy zbyt dużej dawce może stać się przyczyną zatrucia i odczuwania negatywnych skutków.

Bezpieczne dawki kofeiny:

• 4-6 lat 45 mg
• 7-10 lat 68 mg
• 10-12 lat 85 mg

Powyższe dane muszą jednak uwzględnić inne źródła spożywania kofeiny, jak herbata czy napoje gazowane.

Negatywne skutki działania kofeiny u dzieci

Stosując bezpieczne limity dziennego spożycia kofeiny, nie powinniśmy obserwować żadnych nieprawidłowości w zachowaniu dzieci czy złych odczuć. Pomimo tego, warto zaznajomić się z jej negatywnym wpływem na etap rozwoju organizmu dziecka. Ponieważ jest to temat wciąż słabo zbadany, wiele wniosków pochodzi z badań na osobach dorosłych a następnie próbuje się je interpretować względem dzieci. Rzeczywisty wpływ może się jednak różnić. Głównym „grzechem” kofeiny jest zaburzanie snu, który w okresie rozwoju organizmu jest bardzo istotny. Stosowanie ponad przeciętnych dawek kofeiny powoduje utratę wapnia z organizmu. Wykazano jednak, że negatywnych skutków doświadczały jedynie osoby z dietą ubogą w ten składnik. Ciekawym tematem jest wpływ kofeiny na masę ciała. Zauważono bowiem, że jest ona powodem tracenia na wadze, a przecież powinien być to okres rozwoju ciała.

Kawa z cukrem

Do kompletnie innych wniosków zaprowadzą nas badania wpływu kofeiny łączonej z cukrem na prowidłowe wzorce żywieniowe. Wskazują one, że spożywanie kofeiny stymuluje ośrodek nagrody, powodując przyjemne odczucia po jej spożyciu, a towarzystwo dużych ilości cukru powoduje przeniesienie się tych doświadczeń. Ponieważ w wieku dziecięcym kształtują się nawyki żywieniowe, może stać się to powodem otyłości w późniejszych latach. Zaobserwowano również zjawisko wrażliwości krzyżowej, gdy spożywanie kofeiny wpływa bezpośrednio wpływa na odbiór innych substancji. Zdecydowany zakaz picia kawy przez dzieci, powinien zatem dotyczyć momentów przyjmowania leków. O ile wiele naukowcy spierają się na temat tego czy kawa uzależnia wykazano, że stymulowanie układu nagrody w mózgu przez kofeinę zwiększa podatność na inne substancje psychoaktywne. Być może jest to jeden z powodów częstego łączenia kawy (kofeiny) i papierosów (nikotyny). Organizm dziecka nie jest w pełni ukształtowany, nie wykształciła się jeszcze bariera krew-mózg, zaleca się zatem, aby w tym czasie ograniczać spożycie środków silnie stymulujących.

Powyższe przykłady negatywnego działania, w większości są wynikiem badań nadużywania kofeiny przez nieletnich, a nie przyjmowania małych ilości. Warto więc zachować zdrowy rozsądek, odpowiednie dostosowanie ilości naparu do wieku i wagi, nie zaburzy naturalnego rozwoju dziecka. Z pewnością jednak nie jest to substancja potrzebna na tym etapie, mając na uwadze wrażliwość rozwijającego się organizmu.

Czy należy zatem zakazywać kawy dzieciom?

Kawa jest w tym przypadku kozłem ofiarnym podejścia do tematu naszej kultury – zabraniamy kawy, podczas gdy powszechne wśród młodzieży napoje energetyczne często zawierają ponad 3 razy więcej kofeiny.

fot. główne: Jadwiga Janowska