Herbata z Nepalu. Herbata Nepalska rodzaje i zbiory

Herbata nepalska produkowana jest w sześciu najbardziej znanych regionach Ilam, Panchthar, Dhankuta, Terhathum, Sindhulpalchok i Kaski, które umiejscowione są na wysokości 1,5 – 3,5 tyś m n.p.m.

Nepal to niewielki kraj słynący szczególnie z najwyższych gór świata. Turyści odwiedzający ten kraj to głównie alpiniści przybywający zmierzyć się z Himalajami oraz z najwyższą górą świata Mount Everest. 80 % kraju to góry o średniej wysokości 6000 m n.p.m. Niewiele osób wie jednak, że południowa część kraju sąsiadująca z Indiami to rejon o klimacie monsunowym o dość żyznych glebach gdzie możliwe są uprawy herbaty.

Herbaty nepalskie często są porównywane do herbat z Darjeeling w Indiach. Powodem tego jest pokrewieństwo samych krzewów herbacianych oraz zbliżona wysokość nad poziomem moża i klimat upraw.

Herbata Nepal zbiory

W Nepalu przeprowadza się cztery zbiory herbaty. Pierwszy i najbardziej ceniony rozpoczyna się w ostatnim tygodniu marca i trwa do końca kwietnia. Daje delikatną herbatę o głębokim naparze porównywaną z herbatą z pierwszych zbiorów w Darjeeling. Drugi zbiór rozpoczyna się w połowie maja i trwa do końca lipca. Dostarcza on herbatę o wyraźniejszym smaku. Przez wielu jest to najwyżej ceniony zbiór herbat nepalskich. Zbiór trzeci czyli monsunowy zaczyna się bezpośrednio po drugim czyli z końcem lipca i trwa do końca września. Herbata z tego zbioru jest intensywna, o ciemnym kolorze naparu i wyrazistym smaku. Ostatni zbiór jesienny zaczyna się w październiku i trwa do końca listopada, daje napar nieco pikantny o piżmowym aromacie.

Herbata Nepal produkcja

Sporo herbaty w Nepalu produkuje się metodą przemysłową czyli metodą CTC. Najczęściej produkcja taka ma miejsce na niżej położonych plantacjach gdzie panuje bardziej ciepły i wilgotny klimat. Jest to herbata raczej średniej jakości i prawie w całości trafia na regionalny rynek.

W XIX wieku i na początku XX wieku w Nepalu władała dynastia Rana, która prowadziła politykę izolacji od zewnętrznych wpływów. Z jednej strony pozwoliło to Nepalowi uniknąć kolonizacji brytyjskiej, z drugiej jednak strony ograniczyło rozwój gospodarczy. Bliźniacze ogrody herbaciane w Darjeelingu rozwinęły się nieporównywalnie bardziej pod rządami brytyjskimi.

Herbata Nepal uprawy

Za początek nepalskich upraw herbaty uważa się założenie pierwszych ogrodów z nasion, które otrzymał Jung Bahadur Rana, ówczesny premier Nepalu od Chińczyków. Fakt jest jedna taki, że przemysł produkcji herbaty Nepalskiej zapoczątkował się pod wpływem kolonizacji Indii przez Brytyjczyków. Założenie ogrodów w Darjeelingu pociągnęło za sobą powstanie pierwszych upraw w Nepalu. Już 10 lat po powstaniu pierwszego ogrodu w Darjeelingu b0 w 1863 założono Nepalski ogród Ilam natomiast dwa lata później założono pierwsze uprawy w Jhapa.

Herbata Nepal historia

Mimo zakładania nowych ogrodów rynek herbaciany w Nepalu nie rozwijał się aż do zmiany polityki kraju. Kiedy wprowadzono ustrój demokratyczny i otwarto się na zewnętrznych inwestorów produkcja herbaty zaczęła gonić inne kraje. W latach 50 i 60 zaczęto z obcym kapitałem zakładać nowe uprawy by liście herbaty sprzedawać do fabryk w Darjeelingu. Dopiero w 1978 roku powstała pierwsza fabryka w Nepalu przetwarzająca liście herbaciane. W latach 80 zaczęto stawiać na rozwój przemysłu herbacianego. Zachęcano mniejszych rolników do uprawy herbaty co zwiększyło łączną krajową produkcję. Ustanowiono pięć głównych regionów upraw. Po stuletniej stagnacji upraw herbacianych Nepal pojawił się na rynku międzynarodowym. W latach 90 i na początku XXI wieku powstało wiele organizacji, zarówno w obrębie Nepalu jak i w pozostałych częściach świata mających na celu propagowanie i wspieranie rynku herbat Nepalskich. Stało się to szczególnie popularne gdy międzynarodowe organizacje zaangażowały się w zwalczanie ubóstwa w tym regionie. Branża herbaciana okazała się bardzo dobrym polem do wspierania ubogich rolników.

Obecnie Nepal ma 0,4% udziału w światowym rynku herbaty produkując 16 000 ton herbaty rocznie na uprawach liczących niespełna 17 000 hektarów. Na wzór ogrodów Darjeeling również Nepal posiada własny znak graficzny dla swoich herbat opracowany w 2000 roku.

Herbata, którą chcielibyśmy polecić pochodzi z jednego z głównych regionów produkcji czyli Panchthar. U Podnóża góry Kanchanjagha znajdują się uprawy, które jako pierwsze otrzymały certyfikat upraw organicznych. Znajdują się one na wysokości 1300 – 1800 m n.p.m. Początki tych upraw przypominają spółdzielnie mniejszych rolników, którzy w 1984 roku połączyli swoje małe gospodarstwa celem wspólnej uprawy herbaty. 100 niewielkich rolników było w stanie zarządzać obszarem 94 hektarów i produkować herbatę na rynek zewnętrzny. Jako jedyni uzyskali certyfikat upraw organicznych ponieważ od początku wiedzieli jak ważne jest to dla odniesienia sukcesu na polu międzynarodowym. Obecnie herbaty z upraw Kanchanjagha służą jako przykład rozwoju rolnictwa w ubogich regionach. Poziom życia przymierających głodem rolników znacznie się dzięki temu podniósł. Znaczny wpływ na to miała polityka państwa, które w tamtych czasach chętnie wspierało pożyczkami przedsiębiorczych chłopów.

Obecnie region działa na powierzchni 95 hektarów, produkując około 100 000 kg herbaty rocznie z przeszło 600 000 krzewów. Na plantacjach zatrudnionych jest około 600 osób z czego 75% stanowią kobiety. Wraz z rozwojem spółdzielni rolniczej powstało nowoczesne centrum produkcji herbaty wraz z ośrodkiem badawczym. Poprawiła się infrastruktura regionu i powstały obiekty publiczne, które na wzór polityki plantatorów z Darjeelingu mają służyć plantatorom ich rodzinom, jak choćby szkoły dla dzieci rolników.

Herbata Nepal produkcja

Produkcja herbaty nie różni się tutaj znacznie od procesów jakie przechodzą liście herbaciane w innych regionach. Przede wszystkim używa się jedynie organicznych nawozów, zbiór odbywa się ręcznie. Następnie herbata więdnie aby pozbyć się około ¼ wody. W tym celu umieszczana jest w specjalnych kolumnach gdzie jest przewiewana powietrzem atmosferycznym, czasem nieco podgrzanym. Dzięki temu wytraca się wilgoć i rozbijają białka w liściach. Powstają aminokwasy odpowiedzialne za ostateczny smak herbaty. Następny proces to rolowanie liści za pomocą maszyn by mogły przejść trwający około 12 godzin proces utlenienia zakończony suszeniem. Ostatni etap produkcji przed pakowaniem to segregacja gotowych liści i ocena jakościowa przez kiperów.

Herbaty nepalskie pochodzące z wcześniejszych zbiorów cechuj łagodna barwa naparu oraz przypominający herbaty z Darjeelingu lekko kwiatowo owocowy aromat. Często wyczuwa się orzeźwiające nuty cytrusów. Dopiero późniejsze zbiory herbat nepalskich mają bardziej wytrawny, piżmowy i słodowy aromat i dają ciemniejszy, bursztynowy napar.

Autorem tekstu jest Rafał Przybylok