Herbata w Turcji. Turecka herbata

Turecka herbata to herbata azjatycka, choć sam kraj nie jest w całości w Azji. Około 3% powierzchni Turcji znajduje się w Europie, dlatego można by podciągać go trochę do Europy, ale same plantacje znajdują się nad Morzem Czarnym na kontynencie Azjatyckim.

Bardzo blisko uprawom tureckim do gruzińskich, które znajdują się tuż obok, również nad Morzem Czarnym. Sama herbata nie jest jednak do gruzińskiej bardzo podobna, choć od niej pochodzi.

Kultura picia herbaty w Turcji

Kultura herbaciana w Turcji jest dość charakterystyczna i rozpoznawalna. Używa się tutaj do parzenia podwójnego czajniczka. W górnym przygotowuje się esencję herbacianą, w dolnym zaś wrzątek, aby – na wzór rosyjskiego samowara – każdy mógł nalać odpowiednią ilość esencji do szklaneczki i rozcieńczyć wrzątkiem. Również sposób picia mocnej, czarnej herbaty z małych szklaneczek w kształcie tulipanków jest czymś, co od razu kojarzy się z Turcją. Trzeba podkreślić, że Turcy swoją herbatę piją na każdym kroku, przez cały dzień. Jest popularna do tego stopnia, że kraj ten niezmiennie dzierży palmę pierwszeństwa w ilości spożytej herbaty per capita, czyli na głowę obywatela. Trudno znaleźć świeże dane na ten temat, wiemy jednak że jeszcze pięć lat temu ilość ta przekroczyła trzy kilogramy na osobę rocznie.

Turecka herbata i jej historia

Historia popularności herbaty w Turcji wiąże się z upadkiem cesarstwa Ottomańskiego w 1923 roku kiedy to przestano sprowadzać do kraju duże ilości kawy, która dotąd była najpopularniejszym napojem.

Produkcję herbaty rozpoczęto w 1888 roku, lecz z niewielkim sukcesem. Dopiero pod koniec lat trzydziestych XX wieku sprowadzono z Gruzji dwadzieścia ton nasion herbaty i zapoczątkowano uprawy w Rize. Wkrótce plantacje rozrosły się pokrywając znaczne tereny zboczy górskich nad Morzem Czarnym, rozciągając się niemal do granicy z Gruzją. W roku 1971 powstało państwowe przedsiębiorstwo Caykur, które do 1984 roku miało monopol na produkcję herbaty. Obecnie skupia około 60% rynku herbacianego w swoich rękach. Herbatę produkuje się w Turcji na powierzchni 766000 ha, znajduje się tutaj ponad 200000 ogrodów herbacianych i 300 fabryk. Rocznie wytwarza się ponad 220000 ton herbaty.

Co do jakości tureckiej herbaty, można spotkać różne opinie. Najbardziej ceniona jest ta z Rize, dzięki odpowiedniemu klimatowi, plantacje zlokalizowane są na zboczach o sporym nasłonecznieniu oraz odpowiednich opadach. Spotkać można jednak głosy, że jest to herbata niezbyt wysokiej jakości. Zbiory prowadzone są mechanicznie w sposób, który powoduje obecność starych liści w plonach. Same liście zbyt długo są magazynowane przed obróbką. Zbiory prowadzone są bez względu na pogodę, także w czasie deszczu.

Produkuje się tutaj głównie herbatę czarną, choć od 2003 roku spotkać można także zieloną, którą rząd starał się wylansować jako herbatę wyższej jakości.

Ciekawostką jest mały kryzys branży herbacianej w Turcji jaki miał miejsce w 1986 roku po katastrofie elektrowni w Czarnobylu. Okazało się, że w skutek opadu radioaktywnego przekroczono dopuszczalne dawki promieniowania w herbacie i wstrzymano całkowicie jej eksport z Turcji.

Osobiście cenię herbatę turecką i często pijam, jeśli mam ochotę na mocny napar z dodatkami, zwłaszcza z cytryną. Napar herbat tureckich jest intensywny i esencjonalny, lekko owocowy. Dokładnie wpisuje się w gust miejscowych, ponieważ obficie osłodzoną herbata po turecku musi być przede wszystkim mocna. W Polsce także znaleźć można grono miłośników tego naparu, który odbiega nieco od blendów, jakie produkuje się na nasz rynek. Turecka herbata jest herbatą wyraźną i lubiącą dodatki. Fakt jest jednak taki, że miłośnik herbat z wysokiej półki, parzonych w stylu azjatyckim nie znajdzie tutaj nic dla siebie. Jest to dobra, mocna herbata na codzień i nikt nie próbuje udawać, że jest inaczej.

Po więcej szczegółów zapraszamy do: The world of tea – Jane Pettigrew World Atlas of Tea – Krisi Smith
Autorem tekstu jest Rafał Przybylok