Guayusa – działanie, właściwości, jak parzyć napar z Ilex Guayusa

Guayusa (Ilex guayusa), znana też jako ostrokrzew gujański, często nazywana jest siostrą yerba mate. Roślina ta, naturalnie występująca u podnóża Andów, zdobywa coraz większą popularność jako źródło naturalnej kofeiny. Wśród miłośników naparów roślinnych, guayusa zyskuje uznanie dzięki swojemu działaniu pobudzającemu, przeciwutleniającemu i wspierającemu koncentrację.

Co to jest guayusa?

Guayusa to roślina z rodziny ostrokrzewów, podobnie jak yerba mate. Naturalnie występuje w Ekwadorze, Peru i Kolumbii. Używana była przez rdzennych mieszkańców Amazonii od setek lat – do rytuałów, wspomagania czuwania podczas polowań oraz jako napój towarzyski. Najstarsze ślady stosowania guayusy datowane są na VI wiek naszej ery.

Choć guayusą interesowali się jezuici (tak jak wcześniej yerba mate), nie zdobyła ona wówczas dużej popularności. Dziś jednak wraca do łask jako ziołowa alternatywa dla kawy i herbaty.

Właściwości i działanie guayusy

Guayusa zawiera naturalne stymulanty – kofeinę, teobrominę oraz inne metyloksantyny. Dzięki temu napar działa pobudzająco, ale łagodniej niż kawa. Oto najważniejsze właściwości guayusy:

• Zawiera kofeinę – ok. 19 mg na 1 gram liści (porównywalnie z zieloną herbatą),
• Stopniowe uwalnianie kofeiny dzięki obecności katechin – efekt pobudzenia utrzymuje się dłużej,
• Wysoka zawartość polifenoli – działanie przeciwutleniające i przeciwzapalne,
• Obniża poziom cukru we krwi i wspiera metabolizm,
• Poprawia koncentrację, działa uspokajająco dzięki L-teaninie (znanej też z herbaty),
• Zawiera witaminy i minerały – m.in. witaminę C, witaminy z grupy B, magnez, potas.

Czy guayusa jest bezpieczna?

Tak, guayusa jest całkowicie bezpieczna i została dokładnie przebadana. Jej tradycyjne zastosowanie sięga setek lat, a współczesne badania potwierdzają brak działań niepożądanych – poza tymi związanymi z kofeiną u osób nadwrażliwych.

Warto dodać, że guayusa była używana w rytuałach plemiennych – np. do wspierania świadomego śnienia – jednak sama w sobie nie ma właściwości halucynogennych ani psychoaktywnych.

Jak parzyć napar z guayusy?

Guayusę parzy się inaczej niż yerba mate:

• Porcja: około 2g suszu na 1 filiżankę (ok. 200 ml),
• Temperatura wody: wrzątek (100°C),
• Czas parzenia: około 5 minut,
• Sposób: parzenie jak zwykłą herbatę – w zaparzaczu, kubku z sitkiem lub dzbanku. Odcedzić przed spożyciem.

Im więcej suszu lub dłuższy czas parzenia, tym mocniejszy napar – zawierający więcej kofeiny i składników aktywnych.