Goździki: właściwości, działanie. Dodatki do herbaty

Goździki to nic innego jak wysuszone, nierozwinięte pąki kwiatowe drzewa goździkowego. Zawierają nawet 20% olejku, który odpowiada za ich charakterystyczny zapach i piekąco słodki smak. Wszyscy znamy goździki jako przyprawę nie tylko do mięs ale także do owoców i kompotów. Jest to także popularny dodatek do herbaty zwłaszcza w mieszankach zimowych i świątecznych.

Nie każdy wie jednak, że goździki największą popularność jako herbaciany dodatek zyskały w Indiach gdzie trudno sobie wyobrazić tradycyjną chai masale bez nich. Miłość Hindusów do goździków wiąże się z tym, że medycyna ayurvedyjska przypisuje im ważną rolę prozdrowotną.

Właściwości goździków

Za co my cenimy goździki? Nie tylko chodzi tutaj o smak i aromat lecz również o działanie na nasze ciało. Przede wszystkim goździki są antyseptyczne, więc pomagają przy różnego rodzaju infekcjach. Ponadto mają działanie przeciwbólowe, zwłaszcza przydatne przy bólach zębów. Zaleca się rozgryźć goździk i umieścić go na bolącym zębie. Dodatkowo odświeża to oddech. Według chińskiej tradycji każdy kto dostępował zaszczytu audiencji u cesarza musiał podczas jej trwania mieć w ustach rozgryzione goździki by zapach jego oddechu nie dotarł do cesarskiego nosa. Ponadto zjedzony goździk zwiększa wydzielanie kwasu solnego w żołądku co pomaga przy problemach z trawieniem.

Jak rozpoznać świeżość goździków?

Obecnie większość goździków jakie możemy znaleźć na sklepowych półkach pochodzi z Madagaskaru, Zanzibaru oraz z Indonezji. Zbiera się je z drzew goździkowych, które w sprzyjającym klimacie dorastają do 12 metrów i kwitną dwa razy w roku, co znacząco zwiększa plony. Minusem plantacji goździkowych jest to, że drzewo potrzebuje 20 lat by wyrosnąć na tyle aby możliwy był zbiór pączków. Zebrane goździki następnie suszy się na pełnym słońcu. Ważne jednak by nie wysuszyć ich całkowicie ponieważ stracą olejki i będą mniej aromatyczne. Można w łatwy sposób rozpoznać czy goździk jest świeży. Wrzucony do szklanki z wodą powinien tonąć, albo przynajmniej ustawić się pionowo. Przesuszone natomiast pływają po powierzchni wody.

Historia goździków

Gdy goździki dotarły do Europy sprowadzane przez Arabów były owiane tajemnicą. Sami dostawcy kłamali jak z nut gdy ktoś pytał o pochodzenie tego specyfiku. Wszystko po to by utrzymać monopol na handel rzadką przyprawą. Goździk osiągał wtedy niebotyczne ceny. Jak każda nowinka z dalekich krain miał był afrodyzjakiem i leczyć każdą chorobę, zwłaszcza dżumę.

Europejczycy postanowili znaleźć źródło goździków i zacząć samemu je sprowadzać lecz okazało się to niełatwe, ani Marco Polo, ani Vasko da Gama nie dotarli do źródła. Dopiero konfidtador Albuquerque odkrył miejsce upraw przypadkiem, gdy jego statek rozbił się w okolicy Wysp Korzennych znajdujących się w Archipelagu Malajskim. Po różnych perypetiach wyspy te w końcu wylądowały w rękach Holendrów, którzy mieli wówczas monopol na sprowadzanie goździków do Europy. Fakt ten bardzo nie podobał się Francuzom, którzy w XVIII wieku poza goździkami i pieprzem nie używali importowanych przypraw. Postanowili więc zdobyć sekret uprawy goździków i założyć własne plantacje u siebie. Wysłano więc szpiega, byłego misjonarza i pirata, który podstępem przedostał się na Wyspy Korzenne i w przebraniu inwalidy ukradł sadzonki drzew goździkowych i dostarczył na Mauritius gdzie zaczęto uprawę. Goździkowiec potrzebuje jednak 20 lat by zacząć dawać plony, w tym czasie zapomniano o projekcie, a z całej plantacji zostało tylko jedno drzewko. Ono po latach zapoczątkowało obecne uprawy zwłaszcza na Madagaskarze i w Zanzibarze. Okazało się to jednak dobrą inwestycją ponieważ tam teraz produkuje się ich najwięcej, a na Wyspach Korzennych prawie wcale już ich nie ma.