Herbata w prowincji Zhejiang

Prowincja Zhejiang znajduje się na wschodnim wybrzeżu Chin nad Morzem Wschodniochińskim. Jest to jedna z najbogatszych prowincji Chin. Jej dobrobyt zbudowany jest głównie dzięki przemysłowi elektromaszynowemu i tekstylnemu. Stolicą prowincji jest miasto Hangzhou, które było potężną metropolią już przed stu laty. Szacuje się, że w XII wieku było to największe miasto w ówczesnym świecie. Najwspanialszym miastem świata nazwał je także Marco Polo, który odwiedził je podczas swego pobytu w Chinach.

Dla miłośników herbaty prowincja Zhejiang znana jest poza herbatą ze słynnej ceramiki o charakterystycznym seledynowym kolorze. Mowa tutaj o ceramice yue, która początkowo była szara i prosta. Często szkliwiono ją na seledynowy kolor. Celadon był produkowany tutaj już od IX wieku. Naczynia te cechują się grubymi ściankami i tłustą, zielono-niebieską polewą. Szkliwo takie miało imitować kosztowny nefryt. Powszechnie także wykonywano zdobienia rytem lub odciskając wzory na powierzchni naczyń, dzięki czemu szkliwo gromadzące się w zagłębieniach podkreślało trójwymiarowość ornamentu. Nazwa pochodzi prawdopodobnie od sułtana Saladyna, który był wielkim kolekcjonerem tej ceramiki.

Po wojnie opiumowej znajdował się w Zhejiang jeden z pięciu otwartych dla handlu portów. Porty w tej prowincji straciły na znaczeniu dopiero pod rządami partii komunistycznej, która kładła nacisk na samowystarczalność prowincji.

Najbardziej charakterystycznym miejscem w Zhejiang jest Jezioro Zachodnie, które jest jedną z większych atrakcji turystycznych w Chinach. Miejsce to zachwycało swoim pięknem od samego początku istnienia. Było natchnieniem poetów i malarzy. Wokół niego znajdują się stare, piękne ogrody, pagody, mosty, latarnie na powierzchni wody i świątynie. Krajobraz samego jeziora zapiera dech w piersiach. Wylicza się tutaj dziesięć najpiękniejszych widoków, które trzeba zobaczyć. Wśród nich księżyc nad spokojnym jeziorem jesienią, karpie w kwiatowym stawie, resztki śniegu na moście czy wilgi śpiewające w wierzbach nad jeziorem.

Dla entuzjastów herbaty Jezioro Zachodnie ważne jest z powodu najsłynniejszej herbaty w Chinach i zarazem jednej z najbardziej znanych herbat na świecie. Mowa tu o Lung Ching, czyli Smoczej Studni. Herbata ta znajduje się niezmiennie na szczycie Wielkiej Dziesiątki Chińskich Herbat zaś jej charakterystyczne, podłużne i spłaszczone liście rozpozna każdy, kto poznał elementarz herbacianego rzemiosła.

Na temat powstania tej herbaty opowiadane są legendy. Najbardziej znana z nich mówi o cesarzu Qianlong z dynastii Qing.

Miał on odwiedzać świątynię nad Jeziorem Zachodnim i zobaczyć przy pracy zbieraczki zrywające liście z rosnących tam krzewów herbacianych. Zachwycony tym widokiem przyłączył się do zbiorów lecz na wieść o chorobie cesarzowej, natychmiast ruszył w powrotną drogę. Garście herbaty włożył za pazuchę swej szaty. Po podróży liście spłaszczyły się pod jego koszulą i wydzielały przyjemny zapach, który od razu poczuła cesarzowa. Napar z tej herbaty przywrócił jej zdrowie, zaś na pamiątkę tych wydarzeń herbatę Lung Ching produkuje się do dziś nadając jej liściom płaski kształt. Osiemnaście krzewów przy świątyni, z których zbierał liście cesarz, zostały objęte specjalną protekcją, a produkowana z nich herbata była częścią daniny na cesarski dwór.

Najcenniejsza herbata Lung Ching pochodzi z wczesnowiosennego zbioru. Mowa tu o słynnej herbacie sprzed święta Qingming, które wypada w pierwszych dniach kwietnia. Jedynie około 1/4 wiosennej herbaty Lung Ching produkuje się w tym terminie. Osiąga ona zawrotne ceny.

Liście herbaty Lung Ching mają postać podłużną i spłaszczona ich kolor jest żółto-zielony. Aromat przywodzi na myśl orzechy co jest cechą rozpoznawcza tej herbaty.

Choć to najsłynniejsza herbata z Zhejiang to zdecydowanie nie jedyna. Dużą popularnością cieszy się w ostatnich latach herbata Anji Bai Cha. Jest to legendarna herbata, o której informacje pochodzą z czasów dynastii Song. Uważano przez wiele lat, że opisana wtedy herbata nie istnieje i jej opis jest artystyczną wizją. Okazało się jednak, że w Anji, w roku 1982 odnaleziono jedyny krzew tego kultywaru i rozmnożono go z powodzeniem. Dzięki temu obecnie można znaleźć Anji Bai Cha na sklepowych półkach. Cechą charakterystyczną tej herbaty jest fakt, że młode, wiosenne liście wytwarzają bardzo niewiele chlorofilu, dzięki czemu są wyjątkowo blade. Bogate są także w L-teaninę a co za tym idzie mają słodki, bardzo roślinny smak.

Inna znana herbata z Zhejiang to Gunpowder, czyli Zhu Cha. Listki tej herbaty zwijane są w ciasne kuleczki o rozmiarze od główki szpilki po ziarnko grochu. Herbata ta produkowana była na eksport i jako pierwsza zielona wysyłana do świata zachodu. Do dziś używa się jej, na przykład, w Maroko do przygotowania charakterystycznej dla tego kraju zielonej herbaty miętowej. Nazwa wiąże się z wyglądem liści, które przypominały Europejczykom śrut. Najszlachetniejszym wśród Gunpowderów jest Ping Shui Zhu Cha czyli Temple of Heaven.

Znana jest także herbata Putuo Fo Cha produkowana oryginalnie przez mnichów w świątyni na wzgórzu, na którym według legendy urodziła się bogini Guan Yin.

Poza zielonymi herbatami, z których słynie prowincja Zhejiang produkuje się tutaj także inne rodzaje suszu. Godna wzmianki jest Jiu Qu Hong Mei, która jest czarną wersją słynnej Lung Ching.

Poza typowymi dla ten prowincji stylami, produkuje się tutaj wiele herbat popularnych w Chinach i na świecie, mających jednak swoją ojczyznę w innych miejscach. Wytwarza się tutaj dużo herbaty typu Mao Feng czy Chun Mee. Wynika to z faktu, że Zhejiang jest wiodącym producentem zielonej herbaty w Chinach. Jest to także miejsce gdzie tradycja zielonej herbaty jest bardzo długa. Wspomina o niej już Lu Yu w swojej „Księdze Herbaty”. Oczywiście nie mówił o żadnej z współcześnie produkowanych tam herbat, wychwalał jednak jakość herbaty pochodzącej z tych stron.

Obecnie produkuje się tutaj 176 tys. ton herbaty uprawiając ją na blisko 197 tys. hektarów. Zhejiang jest siódmą prowincją ze względu na ilość produkowanej herbaty.

Autorem tekstu jest Rafał Przybylok