7 mitów dotyczących herbaty

1. Herbata czarna i zielona pochodzą z różnych roślin

Jest to mit, w który chyba nikt już nie wierzy, ale warto o nim wspomnieć, ponieważ jest to chyba jedno z pierwszych nieporozumień z herbatą związanych. Jak w każdym micie, o czym jeszcze się przekonamy, także i tutaj doszukamy się ziarna prawdy. Teoretycznie moglibyśmy z jednego krzewu herbacianego zebrać liście i przetworzyć je na sześć sposobów, tworząc wszystkie sześć kolorów herbaty. Do herbaty dopasować należy oczywiście termin zbiorów i etap wegetacji krzewu. Fakt jest jednak taki, że z konkretnych kultywarów rośliny herbacianej uzyskuje się najlepszą herbatę w konkretnym kolorze. Niektóre odmiany rośliny herbacianej, są poniekąd dedykowane konkretnemu kolorowy, co nie znaczy, że nie można z nich uzyskać także innych kolorów.

2. Chińczycy wylewają pierwszy napar herbaty

Ponownie jest to jednocześnie prawda i nieprawda. Faktycznie, szczególnie w Chinach praktykuje się tak zwane budzenie liści herbacianych, lub inaczej mówiąc preinfuzję. Nie jest to parzenie, lecz proces mający na celu opłukanie, zagranie, zwilżenie i wstępne rozwiniecie herbacianych liści. Poprawia to jakość parzenia kolejnych naparów, ale samo w sobie nie jest uznawane za parzenie. Takie parzenie wstępne trwa krócej i jest w całości wylewane. Rzeczywiście wygląda to z boku jakby wylewano pierwszy napar.

3.Krótko parzona herbata pobudza, a długo parzona – odpręża

Mit ten wiąże się z wydzielaniem do naparu kofeiny, która rozpuszcza się w wodzie od razu oraz nieco przesuniętym względem niej w czasie przechodzeniem do naparu garbników. Bardzo wysokie stężenie kofeiny jesteśmy w stanie uzyskać w herbacie już po stosunkowo krótkim parzeniu, gdy jeszcze nie wiele innych związków się w nim rozpuściło, ale dalsze parzenie czyni napar jeszcze bogatszym w kofeinę. Fakt jest taki, że poza kofeiną w naparze z czasem wzrasta także stężenie substancji odpowiedzialnych za relaksujące właściwości herbaty, takich jak GABA czy L-Teanina. Jednocześnie jednak, żaden związek w herbacie obecny nie ogranicza działania kofeiny, której wtedy również mamy maksymalne stężenie. Jeśli więc zapytamy czy długo parzona herbata jest bogatsza w substancje odprężające odpowiedź brzmi: tak. Jeśli jednak zapytamy czy długo parzona herbata jest odprężająca, musielibyśmy odpowiedzieć: nie.

4. Bawarka wzmaga laktację

Pogląd mówiący, że picie herbaty z mlekiem wzmaga laktację zdaje się funkcjonować jedynie w Polsce. Niestety brak naukowych źródeł mogących potwierdzić to mniemanie. Wiemy jednak skąd inąd, że mleko w herbacie ogranicza działanie garbników, które z kolei ograniczają przyswajanie niehemowego żelaza. Mleko jest także źródłem wapnia. Są to kwestie ważne dla każdej młodej mamy. Aby laktacja przebiegała prawidłowo należy także odpowiednio się nawadniać. Samo jednak mleko laktacji nie wzmaga. Co do składników herbaty to również nie stwierdzono, aby miały one potencjał wzmagania laktacji. Istnieją pewne źródła, w których mówi się, że kofeina może wzmagać laktację lecz brak jest potwierdzenia w dalszych badaniach. Wspomnieć należy, że kofeina nie szkodzi matkom karmiącym. Jedynie poniżej procenta tej substancji przedostaje się do mleka.

5. Herbata odwadnia

Źródłem tego mitu jest prawdopodobnie fakt, że osoby pijące dużą ilość herbaty skarżą się na częstszą konieczność wizyt w toalecie. Nie wzięto jednak pod uwagę faktu, że taka sama ilość wypitej wody przyniosłaby porównywalne skutki. Swego czasu powoływano się na badania jeszcze przedwojenne, które dowodziły, że kofeina odwadnia. W świetle aktualnej wiedzy naukowej można jednak te badania zweryfikować. Okazuje się, że herbata nawadnia tak samo dobrze jak woda, zaś kofeina w niej zawarta może odwadniać jedynie, jeśli przyjmowana jest w ekstremalnie dużych dawkach.

RAFAŁ POLECA

Herbata aromatyzowana

Herbata czarna Earl Grey Imperial 50g

11.07 zł

Do koszyka

Herbata aromatyzowana

Herbata zielona Jaśminowa z kwiatami 50g

13.53 zł

Do koszyka

BESTSELLER!

Herbata owocowa

Herbata owocowa Słodkie Mango 100g

15.75 zł

Do koszyka

CENA / JAKOŚĆ

Herbata czysta

Herbata zielona Sencha Klasyczna 50g

7.38 zł

Do koszyka

Herbata owocowa

Herbata owocowa Red Hot Orange 100g

19.44 zł

Do koszyka

Herbata czarna

Herbata czarna śniadaniowa English Breakfast Tea 50g

9.84 zł

Do koszyka

Herbata owocowa i ziołowa

Herbata rooibos Zanzibar 50g

14.70 zł

Do koszyka

Herbata aromatyzowana

Herbata czarna Earl Grey naturalna 50g

9.84 zł

Do koszyka

Eko uprawy

Herbata owocowa róża z limonką 50g

16.20 zł

Do koszyka

Herbata owocowa

Herbata owocowa malina 100g

20.52 zł

Do koszyka

6. Herbata wypłukuje magnez

Prawdą jest, że kofeina zwiększa wydalanie magnezu z naszego organizmu. Co ciekawe, sugeruje się, że zarówno utrata magnezu w skutek picia napojów z kofeiną jak i w skutek przeżywania stresu mają podobny mechanizm. Są także badania dowodzące, że utrata magnezu wiąże się z ograniczeniem jego odzyskiwania z moczu przez nerki. Problem ten nie dotyczy jedynie herbaty, ale także bogatszej w kofeinę kawy. Wyliczono, że spożycie kofeiny w ilości 3 mg na kilogram masy ciała, powoduje ubytek niespełna 4 mg magnezu. Herbata w 100 ml posiada magnezu 2 mg. Wniosek jest taki, że jeśli ważymy około 75 kg to stracilibyśmy 4 mg magnezu przyjmując 235 mg kofeiny. Wypilibyśmy zatem ponad litr herbaty i dostarczyli sobie tym samym ponad 40 mg magnezu. Bilans wychodzi wciąż na plus. Aby nadać kontekstu tej wielkości powiedzmy jeszcze, że jest to około 10% dziennego zapotrzebowania na ten pierwiastek. Trudno zatem sobie tak naprawdę zaszkodzić samą herbatą na tym polu.

7. Herbata zielona jest zdrowsza od czarnej

Z powodu działań marketingowych mających na celu popularyzację zielonej herbaty, jako stosunkowo nowej w naszej codziennej diecie, rozwinął się pogląd, że herbata zielona jest zdrowsza od codziennej czarnej. Wielu z nas, gdyby miało odpowiedzieć na pytanie jakie słowo jest pierwszym, które kojarzy się z konkretnym kolorem herbaty, do zielonej dopasowałoby „zdrowie”. Faktycznie tak jest, w wielu badaniach dowiedziono, że herbata zielona nie jest wychwalana bez powodu. Zaniedbuje się jednak właściwości prozdrowotne herbaty czarnej, uważając ją za mniej zdrową, a nawet szkodliwą.

Herbaty czarna i zielona pochodzą z tej samej rośliny więc mają podobną początkową kompozycję związków chemicznych. Dopiero obróbka sprawia, że herbaty te zaczynają różnić się od siebie wyglądem, smakiem oraz właściwościami. Zielona herbata zawiera więcej EGCG, czyli najaktywniejszego przeciwutleniacza jaki w herbacie opisano. Czarna herbata zawiera jednak więcej teaflawin, które powstają podczas utleniania liści i są silnym przeciwutleniaczem. Chociaż część badań nieco dowodzi silniejszego działania na tym polu herbaty zielonej, to są także dowody na to, że przeciwutleniacze z obu herbat mają porównywalny potencjał. Dowiedziono ponadto podobnej skuteczności obu herbat w obniżaniu poziomu cholesterolu oraz zapobieganiu miażdżycy. Główne różnice znaleźć można w ilości kofeiny i L-Teaniny. Na tej podstawie wskazuje się, że herbata zielona jest mniej pobudzająca i bardziej odpręża.

Autorem tekstu jest Rafał Przybylok

Po więcej szczegółów zapraszamy do:

• Effects of coffee and caffeine on fertility, reproduction, lactation, and development. Review of human and animal data A Nehlig, G Debry
• No evidence of dehydration with moderate daily coffee intake: a counterbalanced cross-over study in a free-living population Sophie C Killer, Andrew K Blannin, Asker E Jeukendrup
• Coffee with High but Not Low Caffeine Content Augments Fluid and Electrolyte Excretion at Rest Adam D. Seal, Costas N. Bardis, Anna Gavrieli, Petros Grigorakis, J. D. Adams, Giannis Arnaoutis, Mary Yannakoulia, and Stavros A. Kavouras
• F.X. Delmas, M. Minet, Ch. Barbaste – The tea drinker’s handbook
• The effects of L-theanine, caffeine and their combination on cognition and mood Crystal F Haskell, David O Kennedy, Anthea L Milne, Keith A Wesnes, Andrew B Scholey
• L-Theanine and Caffeine in Combination Affect Human Cognition as Evidenced by Oscillatory alpha-Band Activity and Attention Task Performance Simon P. Kelly, Manuel Gomez-Ramirez, Jennifer L. Montesi, John J. Foxe
• Effects of caffeine on health and nutrition: A Review Tsedeke Wolde
• Lecturer of Nutrition, Department of Public Health, College of Medical and Health Sciences, Wollega University, Nekemte, Ethiopia
• Oxalate, magnesium and calcium content in selected kinds of tea: impact on human health Justyna Brzezicha-Cirocka, Małgorzata Grembecka & Piotr Szefer
• Effect of caffeine on circadian excretion of urinary calcium and magnesium S A Kynast-Gales, L K Massey
• Theaflavins in black tea and catechins in green tea are equally effective antioxidants L K Leung, Y Su, R Chen, Z Zhang, Y Huang, Z Y Chen